Voor iedereen die zich wel eens bezighoudt met innovatie is het duidelijk dat de aandacht rondom innovatie steeds een beetje verschuift. Van “We moeten vernieuwen” naar “Kijk eens wat voor toffe nieuwe dingen we doen” en nu “Zo helpen wij onze medewerkers het op een nieuwe manier te doen.”
Om deze reden staan digitale vaardigheden en implementatie op de agenda van de eHealthweek 2019, riep VWS het jaar van de implementatie uit en gaat de inspectie voor de gezondheidszorg voortaan ook kijken naar de invoering van eHealth en het betrekken van medewerkers en cliënten bij implementatie.
Een goede ontwikkeling wat mij betreft. Want aan ‘mooie nieuwe dingen’ heeft alleen de communicatieafdeling uiteindelijk echt iets. Pas als ‘mooie nieuwe dingen’ ook echt toepasbaar zijn en gebruikt worden, kunnen ze daadwerkelijk waarde toevoegen. Dat niet iedere zorgmedewerker direct staat te springen om deze ‘mooie nieuwe dingen’ toe te passen, is heel begrijpelijk. Zij hebben het al druk genoeg. Er is iets anders nodig.
Deze kant gaan we op, wat heb jij hiervoor nodig?
Soms lijkt het zo eenvoudig. Een goed idee waar iedereen direct de waarde van inziet. Denk aan Wheelshares, GetGrip of Mijnondersteuningsplan. En toch gaan ze in de praktijk niet vanzelf werken. Het is geen desinteresse, onkunde of onwil van de medewerker. En de opmerking: ‘Als niemand het gebruikt, zal het wel geen goed idee zijn’ gaat ook niet op.
Het gaat mis op de verbinding. Zijn mensen aangehaakt? Kunnen ze zich verbinden met het idee? Weten ze wat het hen gaat opleveren? Hebben ze een beeld bij wat er nodig is om het te kunnen gaan gebruiken? Voelen ze zich competent genoeg? Heeft er iemand een luisterend oor voor de zorgen die mensen hebben, is er iemand aan het luisteren? De projectleider met het goede idee is namelijk alweer afgedwaald naar een nieuw goed idee.
Na beginnen komt in beweging blijven
Denk eens aan de waterbaan (je echt, dat kinderspeelgoed). De projectleider innovatie is degene met de waterslang waardoor de bootjes kunnen drijven door de baan gaan drijven. Daarna moet er iemand anders komen om het water rond te stuwen zodat de bootjes in beweging blijven. Want de projectleider innovatie is met zijn waterslang nieuwe ideeën water aan het geven.
In veel organisatie ontbreekt de persoon die het water voort moet blijven stuwen. Een procesleider die luistert naar wat medewerkers nodig hebben en helpt de innovatie te implementeren. Iemand die het water rond komt stuwen is iemand anders dan de projectleider innovatie. Deze persoon denkt anders, heeft andere kennis en kwaliteiten en haalt op een andere manier voldoening uit zijn werk.
Zoals de cliënt ondersteund wordt door de zorgmedewerker om te leren omgaan met veranderingen. Zo ondersteunt de procesleider de zorgmedewerker bij het omgaan met veranderen. Maar als de projectleider onvoldoende luistert naar- en organiseert wat er nodig is in de organisatie, blijft het idee op de digitale plank liggen. Bij al die andere ideeën die daar al onoverzichtelijk opgeslagen liggen.
En zo simpel als het hier lijkt, is het natuurlijk niet. Het zijn niet twee mensen die nodig zijn om ervoor te zorgen dat een nieuwe toepassing daadwerkelijk gebruikt wordt. Er zijn nog veel meer mensen nodig. Implementatie is een complex geheel van verschillende activiteiten waarin we steeds naar elkaar moeten luisteren om goed samen te kunnen werken. Met alleen een eenmalige stuwing van de projectleider lukt het niet dan blijven we dobberen. En dat brengt ons nergens.